Kruiden kan je heel gemakkelijk zelf kweken. We leggen je uit hoe je stap voor stap te werk gaat om kleine kruidenzaadjes tot smaakvolle kruidenplanten te kweken en welke kruidensoorten hiervoor geschikt zijn.
Kruiden kunnen het ganse jaar door op je keukenvensterbank worden gekweekt en geoogst. Er zijn redenen genoeg om je eigen kruiden te kweken en de planten van zaadje tot volgroeide plant te begeleiden.
De zes belangrijkste factoren voor het kweken van kruiden
Standplaats : eerst moet je op zoek gaan naar een geschikt plekje voor de teelt van je kruiden. Een lichtrijke vensterbank in de keuken is hiervoor ideaal. Bovendien is warmte nodig voor het ontkiemen van de zaadjes – de ideale temperatuur bedraagt ongeveer 20°C, maar deze kan variëren naargelang de kruidensoort. Gedetailleerde informatie hierover vind je op de achterzijde van het zakje kruidenzaden.
Potgrond : de grond vormt de basis voor de groei van je kleine kruidenplantjes en moet daarom aan bepaalde eisen voldoen. Belangrijk is dat de grond voldoende water doorlaat zodat de plant geen natte voeten krijgt. Ideaal is een voedingsarme potgrond. Eens de plantjes wat zijn gegroeid en ze zijn verpot in een grotere pot, is een speciale biologische potgrond zoals onze Kitchen Passion potgrond heel geschikt. De potgrond is verrijkt met alle belangrijke voedingsstoffen om de jonge plantjes te helpen groeien.
Licht : naast een goede grond is ook licht een heel belangrijke factor voor de plantengroei. Wat betreft kieming kan je de kruiden opdelen in twee groepen, nl. lichtkiemers en donkerkiemers. Bij donkerkiemers moeten de zaadjes volledig met potgrond bedekt worden. De zaadjes van lichtkiemers mogen enkel lichtjes in de potgrond worden geduwd. Het onderstaande overzicht toont je welke kruiden tot welke categorie behoren :
Water : je kruiden kunnen niet enkel van lucht en liefde leven. Ook water is heel belangrijk voor een gezonde groei. De meeste kruiden hebben heel veel water nodig. Dit is echter pas het geval eens de plant iets groter is. Bij zaadjes moet de grond steeds wat vochtig zijn. We raden je aan om de zaden om de 2 tot 3 dagen met een handsproeier te bevochtigen.
Tijdstip : voor het zaaien van kruiden moet je rekening houden met de periode. Kruiden op het balkon kan je vanaf midden mei tot in de late zomer zaaien. Op je keukenvensterbank kan je dat het hele jaar door doen. De teelt van kruiden in de periode november-januari zal door de iets koelere temperaturen en de kortere dagen wel iets langer duren. Meer info over het ideale tijdstip om kruiden te zaaien vind je in onze zaaikalender.
Potten en bakken : voor het kweken van kruiden kan je verschillende potten en bakken gebruiken. Ofwel kan je de zaadjes in aparte potjes zaaien ofwel kan je meerdere zaadjes in een zaaibak zaaien. Zaaibakken hebben het voordeel dat de zaden samen onder een deksel geplaatst worden. Dit heeft een positief effect op de kieming.
Kruiden zaaien : stap voor stap
- 1.
1. De juiste basis
Vul je pot of zaaibak tot aan de rand met potgrond en druk die een beetje aan.
- 2.
2. Zaaien
Afhankelijk van de bak of pot kan je de zaadjes apart in kleine potjes zaaien of meerdere zaadjes in een grotere bak met een kleine afstand van elkaar verdelen.
- 3.
3. Kiemen
Om de ideale kiemomgeving te creëren moet je de zaadjes op een warme locatie plaatsen of met een deksel afdekken. Controleer om de 2 tot 3 dagen of de grond nog vochtig is en geef indien nodig nog wat extra water.
- 4.
4. Uitplanten
Na ongeveer twee weken verschijnen de eerste blaadjes – dan kan je de plantjes verplanten. Haal de plantjes voorzichtig uit de pot en zet ze in een portie frisse potgrond in een grotere pot. Het deksel is nu overbodig.
- 5.
5. Oogsten
Na enkele weken is jouw kruidenplant mooi gegroeid en kan je de eerste blaadjes plukken. Pluk afzonderlijke blaadjes zodat de plant verder kan groeien. En vergeet natuurlijk niet water te geven!
De beste kruiden voor eigen teelt
Niet alle kruiden zijn eenvoudig om te zaaien. Enkele soorten kiemen heel moeilijk waardoor we je aanraden een plant te vermeerderen via deling in plaats van te zaaien. De volgende kruiden kan je gemakkelijk zelf kweken :
- Waterkers : waterkers heb je ongetwijfeld als kind ook gekweekt, want de zaadjes hebben geen potgrond nodig om te groeien – een vochtig keukenpapier is voldoende.
- Bieslook : bieslook is heel eenvoudig te kweken. De plant groeit snel en dicht. Gebruik daarom van in het begin een grotere pot.
- Peterselie : peterselie is een van de klassiekers. Je hebt de keuze tussen platte peterselie en gekrulde peterselie. De platte peterselie groeit iets sneller en is smaakvoller.
- Dille : dille is perfect voor jou als je nog nooit kruiden hebt gezaaid. Dille ontkiemt bij temperaturen vanaf 15°C en heeft niet veel licht nodig – de plant stelt dus niet veel eisen om te groeien.
- Oregano : oregano is iets moeilijker om te zaaien. De zaadjes zijn heel klein. Vermeng ze daarom met wat zand.
- Tijm : de zaadjes van tijm zijn net als oreganozaadjes heel klein en worden bij het uitzaaien best ook met zand vermengd.
- Munt : ook munt is heel geschikt om te zaaien. De zaadjes ontkiemen heel gemakkelijk waardoor de plant heel snel groeit. Ideaal om te zaaien zijn groene munt, watermunt, akkermunt en hertsmunt.
- Salie : ook salie kan je zaaien. De kiemkans is niet zo hoog als bij sommige andere kruiden maar met een beetje geluk groeit een mooie plant.
Deze planten zijn niet zo geschikt om te zaaien :
- Basilicum : basilicum op zich groeit heel snel maar ontkiemt niet zo gemakkelijk. We raden je aan om basilicum als jonge plant aan te kopen of door de plant te vermeerderen via deling.
- Rozemarijn : rozemarijn kan gemakkelijk gezaaid worden maar de zaadjes ontkiemen zeer ongelijkmatig. Je hebt dus ook veel geduld nodig bij het zaaien. Het kan zijn dat je vaak moet herbeginnen.
- Daslook : de zaden van daslook kunnen slechts een half jaar lang bewaard worden. Bij het uitzaaien zijn de zaadjes best zo vers mogelijk. Ook hier raden we dus aan om bij voorkeur een jonge plant aan te kopen.
