Kweek je zelf je eigen groenten? Weet je wanneer je welk type groente kan oogsten? Ontdek het hier!
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vroege groenten en late groenten. Dit onderscheid is gebaseerd op de periode waarin de soort kan geoogst worden. Tot de vroege groenten horen vb. koolrabi, erwten, komkommer en courgette. Hoe later je ze oogst, hoe slechter de smaak. Daarentegen worden late groenten steeds smaakvoller in de loop der tijd waardoor je ze pas laat kan oogsten. Tot deze groep behoren wortelgroenten (wortelen, radijs) en kool (vb. boerenkool, spruitjes). Deze groenten smaken pas echt goed als ze de eerste vorstperiode hebben meegemaakt.
Tip: Laat je groenten rijpen aan de plant tot aan de oogst. Zo ontwikkelen ze hun volle smaak en hoge gehalte aan vitamines.
Op het juiste tijdstip komt het aan
Aangezien groentesoorten zo verschillend zijn, is er geen algemene regel over de rijpheid of de oogsttijd. Normaal gezien oogst je best niet ’s morgens – in tegenstelling tot fruit : vele soorten, zoals sla en radijzen, voeren nitraten aan. Nitraat kan voor de mens ongezond zijn maar wordt in de loop van de dag door het licht afgebroken, zodat je je groenten in de namiddag en ’s avonds zonder probleem kan oogsten. Bovendien is het vitaminegehalte naar het eind van de dag toe het hoogst.
Tip: Doordat nitraten door licht worden afgebroken, oogst je best je groenten op zonnige dagen! Kruiden worden echter bij voorkeur in de voormiddag afgesneden omdat ze in de namiddaghitte hun aroma verliezen.
Wanneer oogst je welke groente?
Omdat algemene uitspraken over de juiste oogsttijd niet mogelijk zijn, vind je hieronder enkele tips voor het oogsten van de belangrijkste groenten :
Tomaten : tomaten groeien bovengronds. Daardoor is het heel gemakkelijk om de rijpheid te controleren. Die kan je herkennen aan de kleur van de tomaten : zijn ze dieprood, dan kan je ze oogsten. Oranje tomatensoorten zijn rijp wanneer je ze gemakkelijk van de stengel kan trekken en ze wat meegeven wanneer je ze indrukt.
Tip: Ook wanneer het buiten koeler wordt, kunnen tomaten nog groeien. Ze zullen weliswaar niet meer aan de plant rijpen. Pluk ze en laat ze binnenshuis nog wat verder rijpen.
Komkommer/courgette : zij smaken het best als ze nog jong zijn. Als je ze vroeg oogst (vanaf begin juli), kan je tot in oktober nog extra komkommers en courgettes laten groeien. Snijd ze bij de oogst af met een scherp mes, direct aan de steel. Zo wordt de plant niet beschadigd. Voor het beste aroma moet de plant ongeveer 10 tot 20 cm lang zijn.
Koolrabi : koolrabi groeit eveneens bovengronds. De rijpheid is dus gemakkelijk vast te stellen. Ongeveer 2 tot 3 maanden na het zaaien moet de koolrabi minstens de grootte van een tennisbal hebben bereikt en kan die worden geoogst.
Erwten : groeien heel snellen en kunnen reeds 3 maanden na het zaaien worden geoogst. De smaak van de erwtjes verandert op het moment van het plukken doordat de suikerstoffen in de erwten worden omgezet in zetmeel. Oogst de erwten daarom kort voordat je ze wilt opeten.
Bonen : net zoals erwten groeien bonen heel snel. Zij kunnen zelfs nog vroeger (al 2 maanden na het zaaien) worden geoogst. Als je niet zeker bent, dat de bonen al rijp zijn, breek er dan eentje doormidden. De boon is rijp wanneer de plaats waar de boon is gebroken, rijp en sappig is.
Wortelen : rijpe wortelen hebben een diameter van ongeveer 12 mm en komen meestal een beetje uit de grond. Als de wortels nog niet zichtbaar zijn, kan je de grond errond wat losmaken met een hark of riek. Controleer dan hun rijpheid. Normaal gezien worden wortels niet uitgegraven maar wel uit de grond getrokken. Lukt dit niet, maak de grond dan nog wat losser.
Radijzen : radijzen groeien heel snel en kunnen al na 4 weken geoogst worden. Maak de grond wat los om te grootte van de radijzen te controleren. Radijzen kunnen geoogst worden als ze 2-3 cm groot zijn.
Robe biet : 3 tot 4 maanden na het zaaien kunnen rode bieten worden geoogst zodra ze de grootte van een golfbal hebben bereikt. Je kan natuurlijk ook wachten en ze laten groeien tot de eerste bladeren geel kleuren.
Aardappelen : als de aardappelen beginnen te bloeien, worden de eerste kleine knollen gevormd. Je kan ze dan als mini-aardappelen oogsten of nog wat wachten. Als je kan wachten tot de aardappelplant verwelkt en bruin wordt, dan zal je mooie, grote aardappelen hebben. Maak de grond rond de plant wat los en trek de aardappelen een voor een uit de grond.
Pompoen : een pompoen is rijp wanneer hij hol klinkt als je erop tikt en de steel er houtachtig uitziet. Hoe sterker je pompoen eruit ziet, hoe meer vitamines en smaak hij bevat. Snijd de stengel er niet af bij de oogst om zo de houdbaarheid van de pompoen niet te verkorten.
Paprika/chili : groene paprika’s kan je gemakkelijk in de supermarkt kopen maar in principe zijn ze onrijp en bevatten ze minder vitamines en minder smaak. Als de paprika’s geel, oranje of rood zijn (naargelang de variëteit), kan je ze oogsten. Breek daarbij de paprika’s voorzichtig af. Hetzelfde geldt voor chilipepers: ook hier hangt de kleur van de vrucht af van de soort. Soorten zoals de Jalapeño bijvoorbeeld worden maar heel zelden rood.
Sla : bij sla wordt een onderscheid gemaakt tussen kroppen sla en pluksla. Zoals de naam zegt, wordt de krop sla pas geoogst wanneer een complete krop is gevormd. Bij pluksla daarentegen hoef je niet te wachten tot de volledige krop is gegroeid, maar kan je de blaadjes afzonderlijk oogsten. Zo heb je steeds plukverse sla en moet je je geen zorgen maken over de bewaring.
Suikermais : je mais is klaar om geoogst te worden zodra de draden van de mais bruin kleuren. Test ook de korrels door er eentje met een mes open te snijden. Als er melkachtig sap verschijnt, is de mais rijp. Als het sap nog doorzichtig is, dan moeten de maiskolven nog wat verder rijpen. Een rijpe maiskolf kan je eenvoudigweg afbreken. Net zoals bij bonen wordt de suiker bij het plukken in zetmeel omgezet – eet daarom de mais bij voorkeur direct na het oogsten.
Ajuinen : opdat je je ajuinen wat langer zou kunnen bewaren, wacht je best met de oogst tot de bladeren vanzelf omvallen. Trek vervolgens de ui uit de grond en laat deze nog een paar dagen in de zon rusten. Zo drogen de buitenste schillen uit en zijn ze langer houdbaar.
Het is duidelijk : de oogsttijd van de groenten hangt sterk van de groentesoort af. Ben je een nieuweling op gebied van groenteteelt? Bekijk dan zeker onze blogpost. Daar tonen we je welke groentesoorten heel eenvoudig te telen zijn. Producten die je kan gebruiken bij de teelt van je groenten vind je trouwens hier!
