Eens de temperaturen in de herfst langzaam zakken en het koude seizoen voor de deur staat, is het tijd om je te ontfermen over je potplanten. We tonen jou hoe je ervoor zorgt dat je planten veilig de winter doorkomen en welke locatie geschikt is om je planten te laten overwinteren.
Hoe potplanten het liefst de winter doorbrengen, hangt van de plantensoort af. Enkele winterharde soorten kunnen op je balkon blijven staan. Exotische planten (vb. mediterrane planten) daarentegen zijn een warmer klimaat gewoon en zijn niet bestand tegen vorst. Daarom verhuizen ze beter naar binnen om te overwinteren. Tips om je mediterrane planten veilig te laten overwinteren vind je trouwens hier :
Wanneer moet je je planten voorbereiden op de winter?
De ideale periode om je potplanten winterklaar te maken, hangt af van de temperaturen van het land van herkomst van je planten. Een plant die uit Zuid-Amerika of Zuid-Afrika komt, voelt zich niet op haar gemak bij temperaturen onder 10°C terwijl mediterrane planten, zoals oleanders, gewend zijn aan koudere nachten en dus op het balkon kunnen blijven staan. Houd dus steeds rekening met de individuele behoeften van je planten. Zelfs als ze robuust genoeg zijn om de winter op het balkon door te brengen, moet je niet vergeten om tijdig maatregelen te nemen. Want als de temperatuur ‘s nachts plotseling onder het vriespunt gaat, kunnen de kluiten snel bevriezen en dit kan lelijke vorstschade aan je plant veroorzaken. Hieronder lees je welke voorbereidingen je moet treffen.
Potplanten voorbereiden op hun winterslaap
Of je planten nu binnen of buiten overwinteren – je moet steeds enkele basismaatregelen nemen voor je potplanten :
- Snijd alle zieke of beschadigde stengels af.
- Onderzoek je planten grondig op de aanwezigheid van insecten. Verwijder de aangetaste stengels.
- Wacht indien mogelijk tot de potgrond opgedroogd is voordat je de plant naar binnen haalt. Dit voorkomt wortelrot en maakt de verhuis wat gemakkelijker.
- Als de plant te volumineus is om binnen te plaatsen, kan je ze terugsnoeien.
Een grote snoeibeurt doe je best in het voorjaar. Dan start de groeifase en kunnen de snoeiwonden beter helen. Als je je oleanderstruik wilt laten overwinteren, kan je deze in het najaar het beste niet helemaal snoeien. De scheuten vormen dan namelijk al de bloemen voor het komende jaar.
Potplanten binnenshuis laten overwinteren
De niet-winterharde potplanten zijn onder te verdelen in drie groepen : de groenblijvende/wintergroene, de exotische en de bladverliezende. Wintergroene potplanten (zoals mirte) overwinteren het liefst op een vorstvrije plaats. Om de stofwisseling te vertragen en de planten tot rust te laten komen, kies je best een lichtrijke en koele plaats (ideaal is een temperatuur van 5 tot 10°C). Als het warmer wordt, wordt de stofwisseling gestimuleerd. Daardat dit wordt afgeremd door het gebrek aan licht tijdens het winterseizoen, raakt je plant uit balans. Hoe donkerder de locatie, hoe koeler het mag zijn. Als de plant in een ruimte zonder lichtinval staat, mag ze overwinteren bij een temperatuur van iets meer dan 0°C.
Exotische potplanten maken ook vaak deel uit van de groenblijvende planten en kijken uit naar lichtrijke winterverblijven. Door hun oorsprong verdragen ze iets hogere temperaturen dan de groenblijvende planten en kunnen ze ook overwinteren in licht verwarmde kamers. Ze zijn wat gevoeliger voor de kou en sommige soorten, zoals de Dipladenia, worden het best binnengehaald als de temperatuur onder 10°C zakt.
Tip: Als je regelmatig je vensterbank schoonmaakt, krijgen de planten meer licht en voelen ze zich beter.
Geraniums, fuchsia’s en andere bladverliezende potplanten hebben geen licht nodig tijdens de wintermaanden, omdat ze zonder hun bladeren bijna nooit aan fotosynthese doen. Het is het beste om de planten op een koel plekje te plaatsen zodat ze kunnen genieten van de rustfase. Dit voorkomt eveneens dat ze voortijdig ontkiemen.
In het algemeen geldt voor alle potplanten die binnen overwinteren het volgende :
- Ze staan beter iets koeler dan te warm.
- Hoe lager de temperatuur, hoe donkerder de locatie mag zijn.
Potplanten buitenshuis laten overwinteren
Winterharde potplanten zoals rozen of siergrassen kunnen het koude seizoen ook buiten doorbrengen. Om de planten te beschermen tegen de vrieskou, wikkel je de potten best in met fleece of noppenfolie en plaats je ze op een blok hout, piepschuim of een andere ondergrond. Dit voorkomt dat de kluit doodvriest. Je kan ook dennentakken, bladeren of bastmatten op de grond leggen. De ideale locatie om buiten te overwinteren is een gedeeltelijk schaduwrijke plek bij een huismuur. Als de potplant overdag teveel zon krijgt, is het temperatuurverschil tussen dag en nacht anders te groot en wordt de winterslaap verstoord. Bescherm je plant ook tegen regen. Vaak is het grootste probleem niet de kou, maar het vocht dat de plant in de rustfase niet nodig heeft.
Tip: Als je meerdere potplanten buiten laat overwinteren, plaats je die best dicht bij elkaar. Zo kunnen ze elkaar beschermen.
Vanaf maart, wanneer de temperatuur boven de 10°C blijft, kan je de winterbescherming verwijderen. Als je in een regio woont waar het nog tot begin mei kan vriezen, dan wacht je best tot de IJsheiligen.
Trouwens : maak je geen zorgen, ook in de winter hoef je niet zonder een kleurrijk balkon. Hieronder ontdek je welke planten zich zonder winterbescherming goed voelen bij ijzige temperaturen :
Je balkon beplanten tijdens de winter
Zo breng je ook tijdens de winter wat kleur op je balkon
Nu lezenBalkonplanten tijdens de winter goed verzorgen
Omdat potplanten hun stofwisseling grotendeels stilleggen tijdens hun winterslaap, hebben ze minder verzorging nodig. Tijdens de koude maanden kunnen ze ook meestal zonder extra voedingsstoffen. Planten die in een winterkwartier staan, hebben pas water nodig als de grond is uitgedroogd. Dat is meestal om de twee tot drie weken. Anderzijds hoef je de potplanten die buiten overwinteren nauwelijks water te geven, tenzij de regen of sneeuw ze niet kan bereiken. Alleen je groenblijvende potplanten zijn blij met extra water in een droge winter.
De algemene regel : te veel vocht schaadt de planten meer dan dat het helpt. Controleer daarom regelmatig of de potplanten door vorst beschadigd zijn. Omdat het meeste water in de scheuten en bladeren zit, gaan ze slap hangen. Maar dat is vaak niet het grootste probleem! Pas als de wortels beginnen rotten, kunnen de potplanten niet meer gered worden en sterven ze af. Als je met een vingernagel een stukje van de bast van de stengel afschraapt en ziet dat het weefsel nog groen is, dan leeft de plant nog. Om de plant te beschermen kan je ze, zodra er tekenen van vorstschade worden opgemerkt, beschermen met nog extra vlies of takken. Ondanks het vocht is sneeuw een echte weldoener voor de planten die buiten overwinteren. Een laagje sneeuw op de potgrond beschermt namelijk je planten.
Helaas is het niet ongebruikelijk dat je potplanten in hun winterverblijf worden aangetast door insecten. Controleer je planten regelmatig om te voorkomen dat de plaag zich naar andere huisgenoten verspreidt. Ongedierte voelt zich bijzonder comfortabel aan de onderkant van bladeren en stengels. Als een van je potplanten is aangetast, moet je de plant op een andere plek plaatsen en daar het ongedierte bestrijden.
Tip: Verlucht regelmatig de ruimte waarin je planten overwinteren. Dit voorkomt plagen en bruine bladeren.
Wanneer kunnen de planten buiten worden geplaatst?
Als het in het voorjaar geleidelijk aan weer warmer wordt, kan je je potplanten langzaam aan weer aan het balkon laten wennen. Zet ze op zachte dagen gewoon een paar uur buiten. De planten mogen dan weer meer water en voedingsstoffen krijgen. Het is echter belangrijk om het overwinteringsproces niet te overhaasten. Begin mei kan het ‘s nachts nog vriezen. Daarom plaats je je potplanten bij voorkeur pas terug buiten na de IJsheiligen. Dit geldt ook voor potplanten die buiten hebben overwinterd. Zodra ze geen gevaar meer lopen voor vorstschade, kan je de winterbescherming verwijderen.
Meer blogposts
