Orchidee

Hoi, ik ben : Oona Orchidee

De orchideeënfamilie is een van de grootste plantenfamilies ter wereld : er bestaan meer dan 30.000 verschillende soorten die opvallen door hun veelzijdigheid - het hoeft dan ook niet te verbazen dat deze prachtige exotische plant in onze contreien heel populair is als kamerplant. De verzorging van een orchidee is niet zo eenvoudig, maar de prachtige bloei is het meer dan waard!

  • Onderhoud
  • Water
  • Voeding
  • Licht

In het begin van de 19e eeuw is de orchidee in Europa opgedoken. Inmiddels is de potplant een onmisbaar onderdeel van ons huis geworden. Maar wat is er eigenlijk zo speciaal aan orchideeën?

Vooreerst valt de orchidee op door haar prachtige bloemen. De talloze soorten omvatten zowel de grootste als de kleinste bloeiende planten. Daar hoef je je in de pot natuurlijk geen zorgen over te maken - als potplant ligt de planthoogte rond de 10 tot 150 centimeter. Er zijn orchideeën met eenvoudige wortels en met luchtwortels die de waterhuishouding van de plant ondersteunen. Ook de bladeren en bloemen kunnen sterk variëren : orchideeënbladeren zijn er in bijna alle maten, vormen en kleuren. Ze kunnen glad, geribbeld, leerachtig en zelfs harig zijn. De bloem van de orchidee varieert van de grootte van een speld tot een diameter van ongeveer 20 centimeter. Sommige hebben een spoor, andere niet. De bloemen hebben wel allemaal dezelfde structuur : er zijn bijvoorbeeld altijd zes bloemblaadjes, waarvan sommige misschien aan elkaar gegroeid zijn.

Onze verzorgingstips voor orchideeën verwijzen naar het populairste geslacht, nl. de Phalaenopsis.

 

Orchideeënsoorten

Er zijn meer dan 30.000 orchideeënsoorten ontdekt, waarvan er heel wat minder bekend zijn. Hier vind je de populairste soorten :

Phalaenopsis :

De Phalaenopsis is waarschijnlijk de populairste orchideeënsoort en omvat al 100 soorten. De orchidee wordt ook wel de vlinderorchidee genoemd. In vergelijking met andere orchideeën zijn ze relatief gemakkelijk in onderhoud. Bovendien bloeien ze – als ze correct worden verzorgd – bijna het hele jaar door! Krijg je je eerste orchidee en heb je nog niet zoveel ervaring met kamerplanten, dan is de Phalaenopsis een goede keuze. Het is belangrijk dat de plant nooit compleet uitdroogt maar ook nooit met de voeten in het water staat. Aangezien de Phalaenopsis het bekendste orchideeëngeslacht is, zijn de meeste verzorgingstips aangepast aan deze variëteit. Controleer dus zorgvuldig wat goed is voor jouw type orchidee.

Coelogyne :

De orchideeënsoorten van het geslacht Coelogyne zijn eveneens heel geschikt voor beginners. De reden hiervoor is dat ze heel gemakkelijk bloeien – zelfs als ze in de buurt staan van een koel raam. De orchideeën hebben meestal witte of gele bloemen. Er zijn exemplaren die prachtig groeien in ondiepe schalen en sommige die het beter doen dan hangplanten in hanging baskets. De Coelogyne voelt zich comfortabel bij een temperatuur van 18 tot 20°C, ‘s nachts mag dit zelfs 10 tot 14°C zijn. Tijdens de rustfase in de winter geeft de orchidee de voorkeur aan een koelere, droge standplaats. Als je er aan denkt om de orchidee in de groeifase goed te bemesten en water te geven, dan zal ze zeker prachtig bloeien.

Cattleya :

De meer dan 100 verschillende orchideeënsoorten van het geslacht Cattleya zijn in de natuur te bewonderen, vooral in Zuid-Amerika. Door de uitzonderlijk grote en gekleurde bloemen die in het voor- of najaar worden gevormd, is de plant sinds het begin van de 19e eeuw ook erg populair bij ons in Europa. De orchidee wordt ongeveer 254 centimeter hoog. De bloemen moeten ondersteund worden om te vermijden dat de stengels afbreken. ‘s Nachts zijn temperaturen van 10 tot 14°C ideaal. Overdag voelt de Cattleya zich comfortabel bij een temperatuur van 18 tot 20°C. De mooie orchideeën houden van een hoge luchtvochtigheid die niet onder de 50% mag dalen. De plant moet eveneens tegen direct zonlicht worden beschermd.

 

De ideale standplaats voor je orchidee

Orchideeën houden van licht, dus zorg bij het kiezen van de standplaats voor een plekje met veel lichtinval. Een gedeeltelijk schaduwrijke plaats is geschikt, maar direct zonlicht moet vermeden worden. De pot kan ook op de vensterbank boven de verwarming staan. De soorten van het geslacht Phalaenopsis verdragen meestal temperaturen tussen 18 en 30°C. ‘s Nachts mag het dus niet te koud zijn (niet onder de 16°C). Probeer ook een standplaats te vinden zonder tocht en met een relatief hoge luchtvochtigheid, zodat je orchidee tussendoor frisse lucht krijgt. Zoniet is het risico op ziektes vrij hoog. Zorg ervoor dat je de ruimte regelmatig verlucht. Haal je orchidee hiervoor weg van het raam, zodat de plant geen koudeschock krijgt.

Hoeveel water heeft je orchidee nodig?

Orchideeënplanten nemen genoegen met weinig water. Overmatig vocht kan leiden tot schimmelaantasting en rotte wortels – en uiteindelijk kan de plant afsterven. Wacht bij voorkeur tot de grond een beetje (niet volledig) is opgedroogd om opnieuw water te geven. In plaats van de gieter te gebruiken, raden we je aan om de plant één keer per week in een waterbad te dompelen. Haal hiervoor de plant voorzichtig uit de pot en plaats ze in een emmer met water. Regenwater is ideaal. Je kan natuurlijk ook gekookt kraantjeswater gebruiken. De wortels van je orchidee zuigen nu water op voor de komende dagen. Maar hoe lang moet de orchidee in het water blijven staan? Meestal zijn drie tot vijf minuten voldoende. Het overtollige water in de sierpot moet eveneens worden weggegoten zodat de wortels van de orchidee niet beginnen rotten.

Tip: Voordat je je plant opnieuw in water dompelt, controleer je best het gewicht van je plant. Voelt die zwaar aan, dan is het te vroeg om je orchidee opnieuw in een waterbad te stoppen.

Hoe verzorg je een orchidee in pot?

Bij de aanplanting van orchideeën in een pot moet je de juiste grond gebruiken. Deze moet goed doorlatend zijn zodat de wortels genoeg lucht krijgen en wateroverlast vermeden wordt. Hiervoor is een speciale potgrond met een hoog aandeel schors ideaal. Regelmatig verpotten – om de twee jaar – kan de vorming van orchideebloemen stimuleren. Met de juiste bemesting kan je er eveneens voor zorgen dat je orchidee voldoende voedingsstoffen krijgt en bloeit. Van maart tot oktober raden we je aan om wekelijks te bemesten. In de winter volstaat het om elke twee weken meststof toe te dienen. Gebruik hierbij een aangepaste orchideeënmeststof. Deze kan er zelfs voor zorgen dat de stengels van je Phalaenopsis meerdere keren bloeien. Dit kan je ook beïnvloeden door de plant te snoeien : zodra een bloem uit uitgebloeid, kan je de verdroogde stengel met een schaar net boven het derde schutblad afknippen. De stengel kan twee tot drie keer bloeien. Ook met een bladverzorgende spray kan je iets goed doen voor je orchidee. Deze reinigt en verstevigt de bladeren en compenseert een tekort aan water zonder lelijke kalkvlekken op de bladeren achter te laten.

Green Shine

Bladverzorgende Spray
Orchideeën vermeerderen

Je kan een orchidee heel gemakkelijk vermeerderen via stekken. Het ideale moment hiervoor is bij het verpotten. Bij de Phalaenopsis vormt de moederplant zogenaamde uitlopers met wortels die je bij het verpotten van de moederplant kan scheiden. Meestal kan je die eenvoudig met de hand van de moederplant verwijderen. Bij andere orchideeën kunnen stekken worden verwijderd, bijvoorbeeld door de orchidee te delen. Vervolgens plant je de uitloper in een aparte pot die voldoende ruimte biedt zodat de wortels niet samengedrukt worden. Let op de bijzondere eigenschappen van de orchideeën en gebruik een speciale potgrond. Na het verpotten moet de grond goed bevochtigd zijn. In het begin gebruik je hiervoor best een spuitfles. Na verloop van tijd – eenmaal de uitloper van de orchidee zijn weg heeft gevonden in zijn nieuwe omgeving – kan je overstappen op gewone dompelbaden.

Ziekten bij orchideeën

Kleuren de bladeren van je orchidee geel of vallen de bladeren af? Dan kan het zijn dat je orchidee ziek is. Dit kan worden veroorzaakt door een slechte verzorging of door een foute standplaats. In deze verzwakte toestand is je plant bijzonder vatbaar voor insecten zoals wol- en schildluizen, trips of spint. Deze ongewenste gasten voelen zich vooral thuis in de winter als de verwarmingslucht heel droog is. Controleer daarom regelmatig je plant tijdens het koude seizoen. Hoe eerder je een plaag opmerkt, hoe gemakkelijker het is om van de vervelende insecten af te raken. In elk geval moet je je aangetaste plant isoleren van andere planten eens je symptomen opmerkt. Dit verkleint het risico dat de ziekte of de plaag wordt doorgegeven aan andere planten.

Blogposts rond het thema

Waar plaats ik mijn kamerplant?

Kamerplanten die weinig onderhoud vragen

Kamerplanten tijdens de winter verzorgen